Het Leidseplein rond 1900 ingrijpend veranderd
De Leidsekade en het Leidseplein hebben een rijk verleden. Het Leidseplein en de Leidsebuurt zijn ontstaan na de stadsuitleg van 1663. Door de groeiende bevolking werd in de tweede helft van de zeventiende eeuw in Amsterdam besloten de bestaande grachtenstructuur naar het oosten toe uit te breiden. Loodrecht op de nieuwe grachten werden straten aangelegd. De naam van het Leidseplein is ontleend aan de Leidsepoort, die er tot 1862 stond. De stadspoort markeerde het begin van de weg die naar Leiden ging.

Aan het einde van de 19e eeuw vonden er ingrijpende veranderingen plaats op het Leidseplein, aan de zijde tegenover het Americain Hotel. Het Café du Theatre werd in 1877 gesloopt. In de raadsvergadering van 9 december 1880 werd besloten dat de Leidsepoortsluis zou vervallen en de Leidsegracht doorgetrokken zou worden tot de Singelgracht.  In 1881 werd de Leidsekade aangelegd en volgde nieuwbouw. Tussen de Weteringschans en de Leidsekade verrezen zes panden, met in het midden het Hotel/Café Hollandais, rechts daarvan het huis van de handwerkwinkel van de Vereniging’ Tesselschade – Arbeid Adelt’.

Energielabel G en verzakking van de panden
De concrete aanleiding voor de renovatie plannen was de verzakking van de panden gelegen aan de Leidsekade 100 t/m 102.
Door de verzakking van Leidsekade 100 t/m 102, dreigden de aan elkaar gebouwde panden echter te ‘scheuren’. Door ongelijk zakkende fundering is er scheefstand ontstaan en schade aan zowel interieur als exterieur. Ook de balkons met kolommen en consoles, metselwerk, ramen en kozijnen waren er erg slecht aan toe.

Om te voorkomen dat de panden zouden gaan “scheuren” hebben we de panden Leidsekade 100 t/m 102 opnieuw gefundeerd.

Bouwkundig waren de panden aan de Leidsekade 100 t/m 102 in een slechte staat; enkel glas, geen enkele isolatie, houtrot, gaskachels, grote kieren met een zeer hoog verbruik van stroom en gas. Energielabel G.

BESCHRIJVING
Grachtenpanden, bouwjaar 1885, in Amsterdam worden gerenoveerd en verduurzaamd.
Het realiseren van de verduurzamingsslag is zeker niet eenvoudig.
Leidsekade 100 t/m 101 gaan van het gas af.
Leidsekade 102, het Gemeentelijk monument gaat van Energielabel G naar een Energielabel A:
Leidsekade 102A van Energielabel G naar Energielabel A.
Leidsekade 102B van Energielabel G naar Energielabel A+++
Leidsekade 102C en Leidsekade 102D van Energielabel G naar Energielabel A+.

Welke inspanningen zijn hier zoal gedaan om dit te realiseren?

FUNDERING EN KELDERBAK
Een van de uitdagingen van dit project ligt direct aan het begin, namelijk het realiseren van een nieuwe fundering en kelderbak onder de bestaande panden.

Omdat de kelderbak onder alle drie de panden doorloopt, dus ook de scheidende muren, is het noodzakelijk een hoogwaardige en complexe constructie te realiseren.
De nieuwe kelderbak geeft een unieke mogelijkheid om te verduurzamen.
Met het realiseren van een nieuwe fundering worden er ook nieuwe actieve funderingspalen* geplaatst, maar liefst 54 stuks.
Deze gaan dienen als bodemwarmtewisselaar en halen energie uit de bodem.
*de actieve funderingspalen worden alleen voor Leidsekade 100 t/m 101 gebruikt.

KIERDICHTING
Kierdichting is nodig om onbeheersbaar warmteverlies, geluid van buiten en lokaal discomfort ten gevolgen van kieren te beperken.
Daarbij is het belangrijk om de detaillering van de constructie overgangen en bewegende delen goed op elkaar te ontwerpen.
Luchtdichtheidsklasse 3 is het uitgangspunt, met een Qv;10-waarde van maximaal 0,60 dm3/s·m2 vloeroppervlak.

ISOLATIE VAN DE SCHIL
De voorgevels van Leidsekade 102 worden voorzien van hoogwaardige achterzetramen met HR++ isolatieglas.
In de voorgevels van Leidsekade 100 en 101 wordt HR++ glas geplaatst in de bestaande kozijnen.
In de achterzijde nieuwe kozijnen met triple glas.
We hanteren hier Ug-waarde 0,60 en Uw-waarde 1,10.
Isolatie wordt toegevoegd aan de binnenkant of buitenkant van de gevel, waardoor er hoge Rc waarden worden gerealiseerd van Rc 2,5 aan de voorgevel (beschermd stadsgezicht) tot Rc 6,0 op de achtergevel en het dak).

VERWARMING
Vanwege de goede isolatie, kierdichting en ventilatie met warmte terugwinning zal de verwarming veel minder energie vragen dan voor de renovatie.
De energievraag op vloerniveau zal aanzienlijk dalen met uitschieters naar 42 kWh/m² op Leidsekade 102B. Er wordt vloerverwarming toegepast (Zeer Lage Temperatuur verwarming).

VENTILATIE
In combinatie met ZLT verwarming is een ventilatiesysteem, mechanische toevoer en mechanische afvoer nodig, met voorverwarming van de toevoerlucht door warmteterugwinning.
Een ventilatie toestel met Hoog rendement. Warmte Terug Winning (HR WTW) levert gefilterde ventilatie lucht die wordt voorverwarmd door de warmte inhoud van de afgevoerde lucht.

WARMTE OPWEKKERS
Voor Leidsekade 100 t/m 101 wordt gebruik gemaakt van warmtepompen.
Om minder afhankelijk te zijn van aardgas wordt een elektrische compressiewarmtepomp ingezet voor de basislast ruimteverwarming.
Deze haalt energie uit de bodem en vult deze in de zomer weer deels terug aan door energie op te slaan in de bodem. Het is een brijn/water warmtepomp.
Voor Leidsekade 102 wordt gebruik gemaakt van Hoog Rendement Gaswandketels per woning. Met vloerverwarming als hoofdverwarming en aanvullend onder de ramen een dunne midden temperatuur (MT) radiator.

ZONNE-ENERGIE
Op het dak worden zonnepanelen geplaatst.
Vanwege beschermd stadsgezicht en klein oppervlakte van het dak kunnen er relatief weinig zonnepanelen op het dak.
Aandeel hernieuwbare energie loopt op naar 60,3 % voor Leidsekade 102B.

Met alle inspanningen is het gelukt om Leidsekade 102, het Gemeentelijk monument, duurzaam te renoveren met nadruk op een gezonde leefomgeving en het reduceren van energie met een positieve uitschieter Leidsekade 102B met een verbruik van 42 kWh/m² volgens het officiële Energielabel.